.png){kind=link}
Thực đơn
Pedro I của Brasil
Ngày 17 tháng 10 năm 1820, có tin tức truyền đến rằng quân sĩ Bồ Đào Nha tiến hành nổi loạn, dẫn đến cái gọi là Cách mạng Tự do 1820. Quân đội lập ra chính phủ lâm thời, để thay thế cho người nhiếp chính được bổ nhiệm bởi João VI, và triệu tập Cortes— Quốc hội Bồ Đào Nha có từ hàng trăm năm trước, lần này họ được bầu theo thể thức dân chủ với mục tiêu cho ra đời một bản Hiến pháp quốc gia.[46] Pedro thấy ngạc nhiên vì phụ thân không bảo ông cho một lời khuyên, cũng không cho ông về Bồ Đào Nha làm Nhiếp chính để xoa dịu quân cách mạng.[47] Hoàng tử chưa bao giờ được giáo dục để trị vì và cũng chưa từng tham gia vào các hoạt động của nhà nước. Thay vào đó, vai trò này được trao cho chị của ông là Công chúa Maria Teresa: João VI đã nhờ bà cho một lời tư vấn; và phong cho bà quyền thành viên trong Hội đồng Nhà nước.[48]
Pedro phải hứng chịu sự nghi ngờ từ phụ thân và các cố vấn thân cận của nhà vua, tất cả bọn họ đều có khuynh hướng ủng hộ một nền quân chủ tuyệt đối. Ngược lại, hoàng tử được biết đến là người luôn ủng hộ phong trào Tự do và nền quân chủ lập hiến. Ông đã đọc các tác phẩm của Voltaire, Benjamin Constant, Gaetano Filangieri và Edmund Burke.[49] Ngay cả vợ ông là Maria Leopoldina cũng từng nhấn mạnh, "Chồng ta, Chúa phù hộ chúng ta, thích những ý tưởng mới."[50][51] João VI muốn hoãn chuyến trở về của Pedro càng chậm càng tốt, vì lo sợ một khi ông trở về Bồ Đào Nha, các nhà cách mạng sẽ tôn ông làm vua.[47]
Ngày 26 tháng 2 năm 1821, quân Bồ đóng tại Rio de Janeiro làm binh biến. Cả João VI lẫn chính phủ đều không có hành động nào để chống lại quân nổi loạn. Pedro quyết định hành động theo ý mình và cưỡi ngựa đến gặp lãnh đạo phiến quân. Ông thỏa thuận với họ và thuyết phục thân phụ chấp thuận những yêu sách của họ, bao gồm việc bổ nhiệm nội các mới và tuyên thệ trung thành với Hiến pháp mới của Bồ Đào Nha.[52] Ngày 21 tháng 4, các cử tri thành Rio de Janeiro họp tại Sở Thương mại để bầu lên đại diện của họ trong Cortes (Quốc hội). Một nhóm nhỏ những người cách mạng kích động dùng vũ lực kiểm soát cuộc họp và lập ra chính phủ cách mạng. Một lần nữa, João VI và các bộ trưởng chỉ ngồi nhìn, và nhà vua còn định chấp thuận theo yêu sách của phe Cách mạng trong khi Pedro chủ động hơn và đưa quân đến thiết lập lại trật tự.[53] Dưới áp lực của Quốc hội, João VI và hoàng gia về Bồ Đào Nha ngày 26 tháng 4, để Pedro và Maria Leopoldina ở lại Brasil.[54] Hai ngày trước khi rời đi, nhà vua khuyên con trai rằng nếu phong trào cách mạng nổ ra ở Brasil, thì ông nên đứng về phía họ để đảm bảo quyền lợi cho hoàng tộc, thay vì hành động mạo hiểm[55]
Sau khi trở thành Nhiếp chính, Pedro ban hành các sắc lệnh nhằm đảo bảo cho quyền lợi và tài sản của cá nhân mình. Ông cũng giảm chi tiêu của chính phủ và giảm thuế.[51][56] Ngay cả những nhà cách mạng bị bắt tại Sở Thương mại cũng được trả tự do.[57] Ngày 5 tháng 6 năm 1821, quân đội dưới trướng Tổng Tư lệnh Bồ Đào Nha,
Jorge Avilez (sau là Bá tước Avilez) nổi dậy, yêu cầu Pedro tuyên thệ trung thành với Hiến pháp Bồ Đào Nha sau khi nó được ban hành. Hoàng tử một mình cưỡi ngựa đến gặp phe nổi dậy. Ông thương lượng một cách bình tĩnh và có chủ ý, nên giành được lòng tôn trọng của quân đội và thành công khi từ chối những yêu cầu thái quá của họ.[58][59] Binh biến này thực chất là một cuộc đảo chính quân sự nhằm biến Pedro thành một người chỉ huy bù nhìn và chuyển quyền lực cho Avilez.[60] Hoàng tử chấp nhận nhiều yêu sách mà ông thấy không vừa ý, nhưng cũng cảnh báo đây là lần cuối cùng ông nhượng bộ trước áp lực.[59][61]
Cuộc khủng hoảng lên cao trào đến mức không thể quay đầu khi Quốc hội giải tán chính quyền trung ương ở Rio de Janeiro và ép Pedro về Bồ Đào Nha.[62][63] Điều này được người Brasil coi là một hành động nhằm sáp nhập lại Brasil vào Bồ Đào Nha—Brasil từ năm 1815 đã không còn là thuộc địa nữa mà được vị thế vương quốc.[64][65] Ngày 9 tháng 1 năm 1822, Pedro nhận được một đơn thỉnh nguyện gồm 8000 chữ kí xin ông ở lại.[66][67] Ông đáp, "Vì lợi ích và hạnh phúc lớn lao của Quốc gia, Ta sẵn lòng. Nói với mọi người rằng ta sẽ ở lại."[68] Avilez lại nổi loạn và cố gắng đuổi Pedro về nước. Lần này hoàng tử phản công, tập hợp quân đội Brasil (những người không đứng về phía Bồ Đào Nha trong những cuộc nổi dậy trước đó),[69] các đơn vị dân quân và dân thường có vũ trang.[70][71] Ít người hơn, Avilez phải đầu hàng và cùng với quân đội của mình bị trục xuất khỏi Brasil.[72][73]
Trong mấy tháng tiếp theo, Pedro cố gắng duy trì liên minh với Bồ Đào Nha trên danh nghĩa, nhưng sự chia tách dường như không thể tránh khỏi. Được sự ủng hộ của quan Thượng thư có uy tín, José Bonifácio de Andrada, ông tìm kiếm sự hỗ trợ bên ngoài Rio de Janeiro. Hoàng tử đã đến Minas Gerais vào tháng 4 và tới São Paulo vào tháng 8. Ông được chào đón một cách nồng hậu ở tất cả các tỉnh của Brasil, và chuyến đi này đã củng cố uy tín của ông.[74][75] Khi trở về từ São Paulo, ông được tin vào ngày 7 tháng 9 Quốc hội đã bác bỏ chính phủ tự quản ở Brasil và tiến hành trừng phạt tất cả những người chống đối với họ.[76] "Không bao giờ tránh những hành động kịch tính nhất trong lúc xung đột trực tiếp", Barman nói về hoàng tử, ông "cho rằng cần phải quyết định thay vì đọc mấy lá thư yêu sách."[77] Pedro lên ngựa[lower-alpha 2] và, trước mặt những người tùy tùng và lính Cận vệ, ông nói: "Các bạn, Cortes Bồ Đào Nha muốn nô dịch hóa và truy nã chúng ta. Từ ngày hôm nay tất cả ràng buộc chấm hết. Bởi dòng máu, bởi danh dự của ta, và bởi Chúa, ta thề sẽ đem lại độc lập cho Brasil. Những người Brasil, chúng ta hãy cùng hô ta khẩu hiệu ngày hôm nay 'Độc lập hay là chết!'"[78]
Hoàng tử được tôn làm Hoàng đế Dom Pedro I vào ngày sinh nhật thứ 24, cùng ngày hôm đó là lễ thành lập Đế quốc Brasil ngày 12 tháng 10. Ông được gia miện vào ngày 1 tháng 12, tại nơi mà ngày nay gọi là Nhà thờ cũ Rio de Janeiro. Thế lực của ông không ngay lập tức đến khắp nơi trên lãnh thổ Brasil. Ông phải ép hàng nhiều tỉnh ở miền bắc, miền đông bắc và miền nam, và đơn vị Bồ Đào Nha cuối cùng đầu hàng vào đầu năm 1824.[79][80] Trong khi đó, quan hệ giữa Pedro I với Bonifácio dần trở nên tồi tệ.[81] Mọi chuyện trở nên rõ ràng khi Pedro I, với lý do hành động của Bonifácio không đúng đắn, đã sa thải ông ta. Bonifácio sử dụng địa vị để truy tố, tróc nã, bắt giữ và thậm chí trục xuất các kẻ thù chính trị.[82] Trong vài tháng những kẻ thù của Bonifácio đã tìm cách lấy lòng Hoàng đế. Khi Pedro I vẫn còn là Hoàng tử Nhiếp chính, họ dâng lên ông danh hiệu "Người Bảo hộ vĩnh viễn của Brasil" ngày 13 tháng 5 năm 1822.[83] Họ cũng giới thiệu ông vào Hội tự do ngày 2 tháng 8 nơi ông được bầu lên Chủ tịch ngày 7 tháng 10, thay thế cho Bonifácio.[84]
Căng thẳng giữa hoàng quyền với các bộ trưởng cũ ngay lập tức nổ ra tại Hội nghị Lập hiến và Lập pháp, được bầu chọn với mục đích soạn thảo Hiến pháp.[85] Một thành viên của Quốc hội Lập hiến, Bonifácio sử dụng cách mị dân, cáo buộc một âm mưu chính trị từ phía Bồ Đào Nha chống lại quyền lợi của người Brasil — mà Pedro I, người chào đời ở Bồ Đào Nha, có dính lúy đến.[86][87] Hoàng đế cảm thấy xúc phạm bởi những chỉ trích nhắm vào mình và những người dân chào đời ở Bồ Đào Nha cùng với những lời ám chỉ bóng gió về lòng trung thành của ông với Brasil.[88] Ngày 12 tháng 11 năm 1823, Pedro I ra lệnh giải tán Quốc hội Lập hiến và kêu gọi một cuộc bầu cử mới.[89] Ngày hôm sau, ông thành lập Hội đồng Nhà nước mới để chuẩn bị soạn thảo Hiến pháp. Bản sao của dự thảo được gửi đến Hội đồng của tất cả các địa phương, và đại đa số phiếu ủng hộ việc thông qua bản dự thảo ngay lập tức để nó trở thành Hiến pháp của đế quốc.[90]
Quân nổi dậy ở Ceará, Paraíba và Pernambuco tìm cách li khai khỏi Brasil và liên minh với nhau, gọi là Liên minh Equator.[91][92] Pedro I tìm cách trấn áp quân phiến loạn một cách hòa bình không đổ máu, song không thành.[91][93] Ông nói trong phẫn nộ: "Những sự sỉ nhục từ Pernambuco cần phải giải quyết thế nào? Chắc chắn phải trừng phạt, sự trừng phạt để làm gương cho tương lai."[91] Phe nổi dậy không bao giờ có thể kiểm soát được các tỉnh của họ, và nhanh chóng bị trấn áp. Trước cuối năm 1824, cuộc nổi dậy bị đánh dẹp.[92][94] 16 người khởi loạn bị xét xử và hành quyết,[94][95] còn những người khác được Hoàng đế xá miễn cho.[96]
Thực đơn
Pedro I của BrasilLiên quan
Tài liệu tham khảo
WikiPedia: Pedro I của Brasil